Naarmate je ouder wordt, verandert je lichaam enorm. Voor je het weet is de overgang begonnen en ga je een onzekere periode tegemoet. Vaak gaat de overgang gepaard met: opvliegers, pijnlijke borsten, stress en stemmingswisselingen. Niet iedereen krijgt er last van, maar het kan wel een heel ingrijpende periode zijn.
In deze blog lees je alles over:
-
Eicellen en hormonen: waarom kom ik in de overgang?
-
Nachtelijk transpireren, opvliegers en andere symptomen: wat verandert er tijdens de overgang?
Eicellen en hormonen: waarom kom ik in de overgang?
De overgang, ook wel menopauze genoemd, is een natuurlijk proces waarbij je langzaam onvruchtbaar wordt. Voor de ene vrouw komt de overgang eerder dan voor de ander, en de symptomen verschillen ook per persoon. Hieronder leggen wij je eerst uit waarom je in de overgang komt.
Eicelvoorraad
De veranderingen tijdens de overgang hebben allemaal te maken met hormonale veranderingen en je voorraad eicellen. Wanneer je geboren wordt, heb je een grote voorraad eicellen in je eierstokken. Vanaf de pubertijd tot de menopauze komt er elke maand een eitje vrij dat klaar is om bevrucht te worden. Dit komt allemaal door de hormonen oestrogeen en progesteron.
Progesteron zorgt ervoor dat je baarmoederslijmvlies dik genoeg is, zodat een bevrucht eitje zich kan innestelen. Oestrogeen zorgt ervoor dat een eitje rijp genoeg wordt zodat die bevrucht kan worden. Dit hormoon zorgt aan het begin van de pubertijd dat je borsten ontwikkelt, maar elke maand zorgt het er ook voor dat je ovuleert.
Tijdens een normale menstruatiecyclus stijgt en daalt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron in je bloed geleidelijk. Naarmate je ouder wordt, maak je steeds minder van deze hormonen aan. Door de verminderde oestrogeenproductie rijpen er steeds minder eitjes en wordt je steeds onregelmatiger ongesteld. De dalende hoeveelheid progesteron zorgt ervoor dat je baarmoederslijmvlies kwetsbaar wordt en je soms spontane bloedingen (spotting) kan krijgen, of juist bijna niet meer ongesteld wordt. Op een gegeven moment maak je zo weinig hormonen aan dat je allerlaatste menstruatie aanbreekt en je officieel in de overgang zit.
Laatste menstruatie
Officieel begint de overgang bij je laatste menstruatie. Je laatste menstruatie is eigenlijk hetzelfde als de menopauze. bij de meeste vrouwen is dit wanneer je tussen de 40 en 60 jaar oud bent. Vanaf je laatste menstruatie komt er niet elke maand meer een eitje vrij dat bevrucht kan worden. Of je voor het laatst ongesteld bent en nu echt in de overgang en menopauze zit, weet je eigenlijk pas na een jaar. Als je een jaar lang niet meer ongesteld bent geworden, weet je zeker dat de overgang is aangebroken. Hoe lang de overgang duurt, verschilt ook per vrouw. Sommige vrouwen vanaf het begin van de overgang vijf jaar overgangsklachten, terwijl anderen tien jaar lang last van de overgang hebben.
Nachtelijk transpireren, opvliegers en andere symptomen: wat verandert er tijdens de overgang?
Er verandert een hoop tijdens de overgang. Niet alleen kan je lichamelijke symptomen ervaren, ook hebben sommige vrouwen last van psychische klachten. Typische overgangsklachten zijn opvliegers, onregelmatig bloedverlies en stemmingswisselingen. Hieronder bespreken we de lichamelijke en seksuele veranderingen die sommige vrouwen ervaren in het dagelijks leven.
Lichamelijke veranderingen in de overgang
Dat de hormonale veranderingen ervoor zorgen dat je niet meer ovuleert en je niet meer ongesteld wordt, zijn niet de enige lichamelijke overgangsklachten. De meest voorkomende symptomen in de menopauze zijn namelijk opvliegers, onregelmatige bloedingen en stemmingswisselingen. Je menstruatie kan tijdelijk heviger worden en ook slaapproblemen en nachtelijk zweten zijn veel gehoorde lichamelijke symptomen bij vrouwen in de overgang.
Typische overgangsverschijnselen die genoemd worden, zijn:
-
Overmatig transpireren;
-
Ongewild urineverlies of incontinentie;
-
Droge huid;
-
Pijnlijke borsten;
-
Spier- en gewrichtspijn.
Of je zelf ook last krijgt van (heftige) overgangsklachten blijft natuurlijk de vraag. Het kan zijn dat hevige overgangsklachten in je familie voorkomt. Heeft je moeder, oma of zus veel last van de overgang? Dan kan het zo zijn dat jij er ook last van gaat krijgen.
Bloedverlies
De overgang heeft ook veel invloed op je bloedverlies. Bij sommige vrouwen wordt de menstruatie heviger, terwijl bij anderen de menstruatie bijna volledig verdwijnt. Het is niet vreemd om onregelmatige menstruaties te hebben aan het begin van de overgang. Het is zelfs heel normaal!
Doordat de oestrogeen- en progesteronspiegel daalt, wordt je vaginawand dunner en kwetsbaarder. Je kan hierdoor op gekke momenten ineens bloed verliezen. Dit kan de eerste keer een beetje schrikken zijn, maar in de meeste gevallen is dit onschuldig en geen reden tot paniek.
Opvliegers
De meest bekende symptomen van de overgang zijn toch wel de opvliegers. Opvliegers zijn plotselinge hitte-aanvallen waarbij je vaak een rood gezicht krijgt, heel veel gaat zweten en een soort koortsig gevoel hebt. Gelukkig komen deze symptomen vooral in het begin van de overgang voor. Na een aantal jaar komen ze minder vaak voor.
Ook hier zijn hormonen de boosdoener. Het hormoon oestrogeen zorgt voor het rijpen van eicellen, maar heeft ook invloed op het warmte-centrum in je hersenen. Dit centrum krijgt de hele dag door signalen over het opwarmen en afkoelen van je lichaam. Tijdens de overgang krijgt het warmte-centrum soms ineens het signaal dat je lichaam te warm is. Hierdoor gaan de bloedvaten in je huid openstaan. Dat zorgt ervoor dat je een rood gezicht krijgt, en meer gaat zweten. Je lichaam koelt door het hevig transpireren enorm snel af, waardoor je koude rillingen kan krijgen.
Wanneer je precies opvliegers krijgt, is helaas niet te voorspellen. Opvliegers kunnen spontaan optreden en zijn heel erg vervelend. Wel weten we dat het veroorzaakt kan worden door veel stress of wanneer je alcohol drinkt of rookt. Stress, alcohol en roken hebben namelijk invloed op je hormoonbalans en je warmte-centrum waardoor je gevoeliger bent voor opvliegers.
Een aantal tips om om te gaan met opvliegers:
-
Vermijd alcohol en roken;
-
Draag de juiste kleren. Katoen, zijde en wol zijn ademende stoffen waardoor je zweet makkelijk verdampt;
-
Draag laagjes. Door meerdere laagjes kleding te dragen, kan je makkelijk iets uittrekken wanneer je last krijg van een opvlieger;
-
Gezonde leefstijl. Genoeg bewegen, gezond eten en genoeg slaap helpt je lichaam in balans te houden en voorkomt erge overgangsklachten;
-
Let op je omgeving. Zorg ervoor dat de ruimte waar je bent goed doorlucht is voor de nodige verkoeling;
-
Drink genoeg water. Zo houd je je vochtbalans en bloedcirculatie goed.
Seksuele veranderingen in de overgang
De overgang kan ook invloed hebben op je seksualiteit. Vaginale klachten zijn heel normaal in de overgang. Je doorbloeding verandert en je huid wordt droger. Dit is niet alleen op je huid zelf, maar dus ook op je vulvalippen (schaamlippen) en de regio daar omheen. De lage hormoonspiegel zorgt ervoor dat je huid dunner en droger wordt. Je hebt dan sneller last van een branderig gevoel, pijn en jeuk. Ook ben je hierdoor gevoeliger voor infecties.
In de overgang maak je ook minder vocht aan, waardoor het langer kan duren voor je voldoende opgewonden bent. Vrijen kan hierdoor meer pijn doen dan je gewend bent. Door alle vervelende problemen in de overgang hebben sommige vrouwen minder zin in seks omdat ze bang zijn dat het niet fijn is.
Of je nou in de overgang zit of niet, het kan altijd een tijdje duren voor je opgewonden genoeg bent. In de overgang kan dit ook wat langer duren door psychische klachten. Je kan je druk maken of je een opvlieger gaat krijgen, of je snel genoeg opgewonden bent, of je zit met je hoofd bij heel andere dingen zoals ongewild urineverlies. Dit is niet altijd makkelijk om te bespreken met je partner, maar zeker wel de moeite waard. Open communicatie over de dingen waar je mee zit tijdens de overgang, kan ervoor zorgen dat je minder in je hoofd en meer in je lichaam zit.
Er zijn een paar dingen die je kunnen helpen een fijner seksleven te hebben in de overgang:
-
Neem je tijd om opgewonden te worden;
-
Leer je lichaam kennen. Ontdek waar jij opgewonden van raakt;
-
Gebruik glijmiddel op water- of silliconenbasis bij aanhoudende droge huid.
De overgang betekent gelukkig niet het einde van je seksleven! Vaak denkt men dat als je ouder wordt, je minder seks hebt. Gelukkig blijkt meer dan de helft van de vrouwen nog regelmatig seksueel actief te zijn. Voor de meeste vrouwen is er dus gelukkig geen reden voor paniek, maar wel veel ruimte voor plezier!